Τα λαπαροσκοπικά χειρουργικά εργαλεία διαφέρουν ως προς εκείνα της κλασικής ανοικτής χειρουργικής κυρίως ως προς τις διαστάσεις τους. Οι λειτουργίες τους προσομοιάζουν εκείνες των κλασικών εργαλείων, δηλαδή κι αυτά χρησιμοποιούνται για σύλληψη, διατομή, αποκόλληση των ιστών. Όμως αλλάζουν οι χειρισμοί. Το μήκος τους είναι κατά πολύ μεγαλύτερο (32-43 εκ.) και το πάχος τους μόλις μερικών χιλιοστών. Η διαφορετικότητα οφείλεται στο γεγονός ότι στη λαπαροσκοπική χειρουργική ο χειρουργός δε βρίσκεται σε άμεση επαφή με τα διάφορα όργανα (δυσκολότεροι χειρισμοί, έλλειψη της αφής, χειρισμοί σε δυο διαστάσεις).
Το λαπαροσκόπιο
Το ενδοσκόπιο επιτρέπει την επισκόπηση της κοιλιακής και πυελικής κοιλότητας και είναι το πιο σημαντικό κομμάτι του εξοπλισμού. Πρέπει να είναι σε βέλτιστη κατάσταση. Αν και η διάμετρος του λαπαροσκοπίου ποικίλλει από 2 – 12 mm και η οπτική γωνία κυμαίνεται από 0 έως 90 μοίρες, αυτά που χρησιμοποιούνται πιο συχνά είναι ευθεία λαπαροσκόπια 0 μοιρών.
Τροκάρ
Υπάρχουν επαναχρησιμοποιήσιμα και μίας χρήσης τροκάρ κατασκευασμένα από ένα συνδυασμό από μέταλλο και πλαστικό. Ένα κοινό στοιχείο όλων των τους είναι μια βαλβίδα κώνου ή τρομπέτα που έχει σχεδιαστεί για την αποφυγή διαρροής φυσικού αερίου, όταν τα εργαλεία έχουν αφαιρεθεί την κοιλία. Υπάρχουν σε διάφορα μήκη και κυμαίνονται σε διάμετρο από 2 έως 30 χιλιοστά? Η πιο κοινή διάμετρος είναι 5 mm. Μερικοί έχουν σπείρωμα και βιδώνεται στο κοιλιακό τοίχωμα, καθιστώντας τα σχετικά ακίνητα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Αντλία αερίου CO2 (εμφυσητήρας)
Για να βλέπουμε επαρκώς το περιεχόμενο της κοιλιάς και της πυέλουκοιλότητα, η κοιλιά φουσκώνει με την εμφύσηση του CO2. Οι επεμβάσεις απαιτούν ένα αυτόματο ηλεκτρικό εμφυσητήρα που μπορεί να δώσει μέχρι 40 L αερίου ανά λεπτό. Ο εμφυσητήρα αντισταθμίζει τις αλλαγές στην ενδοκοιλιακή πίεση. Για να αποφευχθούν οι επιπλοκές όπως το υποδόριο εμφύσημα, η ενδοκοιλιακή πιέση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15 mm Hg.(Εικόνα 6) Οι ενδείξεις στην αντλία αφορούν την πίεση, την ροή και την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα.
Βελόνα Verres
Υπάρχουν μίας χρήσης καθώς και επαναχρησιμοποιήσιμες βελόνες Veress με εσωτερικό στειλεό και μία κοφτερή εξωτερική βελόνα. Μια πλευρική οπή σε αυτό το στειλεό επιτρέπει την είσοδο (CO2) αερίου. Χρησιμοποείται για την δημιουργία πνευμοπεριτοναίου. Πολλοί χρησιμοποιούν την βελόνα Veress για την δημιουργία πνευμοπεριτοναίου, κυρίως λόγω της προτίμησης και της άνεσης που νιωθουν με αυτήν την τεχνική. Ισχυρίζονται επίσης ότι μία αγγειακή ή άλλη βλάβη οργάνων θα είναι λιγότερο σοβαρή, με μικρότερης διαμέτρου μέσου. Ωστόσο, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η άμεση εισαγωγή του τροκάρ είναι μια ασφαλής εναλλακτική λύση για τη δημιουργία του πνευμοπεριτοναίου και έχει λιγότερες επιπλοκές, λιγότερο κόστος και επιτρέπει την ταχεία δημιουργία πνευμοπεριτοναίου. (Εικόνα 7) Άλλη μέθοδος είναι η ανοιχτή μέθοδος τύπου “Hasson”, που ανοίγουμε την κοιλιά με μια μικρή οπή στον ομφαλό όπως στην κλασσική χειρουργική.
Οργάνωση χειρουργείου (set-up)
Ένα οργανωμένο και άρτια εξοπλισμένο χειρουργείο, είναι απαραίτητo για την επιτυχή λαπαροσκόπηση. Η χειρουργική ομάδα και το προσωπικό τoυ χειρουργείου θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με τα εργαλεία και τις λειτουργίες τους. Κάθε όργανο ελέγχεται περιοδικά. Ψαλίδι,λαβίδες, τροκάρ, μανίκια τροκάρ, όπως και ο έλεγχος για ταλαιπωρημένες ή σπασμένες άκρες, ακόμη και αν είναι τα ίδια μέσα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας προηγούμενης επέμβασης. Πρέπει πριν από κάθε χειρουργείο κάθε ένα νέο εργαλείο που χρησιμοποιείται, πρέπει να έχει δοκιμαστεί από τον χειρουργό. Παρά το γεγονός ότι το συνολικό κόστος νοσηλείας μειώνεται από τη μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο, το κόστος του χειρουργείου είναι υψηλότερο για την επεμβατική λαπαροσκόπηση λόγω του υψηλότερου κόστους των εργαλείων. Χρησιμοποιούμε λοιπόν κατά προτίμηση πολλαπλών χρήσεων εργαλεία.
Το λαπαροσκόπιο
Το ενδοσκόπιο επιτρέπει την επισκόπηση της κοιλιακής και πυελικής κοιλότητας και είναι το πιο σημαντικό κομμάτι του εξοπλισμού. Πρέπει να είναι σε βέλτιστη κατάσταση. Αν και η διάμετρος του λαπαροσκοπίου ποικίλλει από 2 – 12 mm και η οπτική γωνία κυμαίνεται από 0 έως 90 μοίρες, αυτά που χρησιμοποιούνται πιο συχνά είναι ευθεία λαπαροσκόπια 0 μοιρών.
Τροκάρ
Υπάρχουν επαναχρησιμοποιήσιμα και μίας χρήσης τροκάρ κατασκευασμένα από ένα συνδυασμό από μέταλλο και πλαστικό. Ένα κοινό στοιχείο όλων των τους είναι μια βαλβίδα κώνου ή τρομπέτα που έχει σχεδιαστεί για την αποφυγή διαρροής φυσικού αερίου, όταν τα εργαλεία έχουν αφαιρεθεί την κοιλία. Υπάρχουν σε διάφορα μήκη και κυμαίνονται σε διάμετρο από 2 έως 30 χιλιοστά? Η πιο κοινή διάμετρος είναι 5 mm. Μερικοί έχουν σπείρωμα και βιδώνεται στο κοιλιακό τοίχωμα, καθιστώντας τα σχετικά ακίνητα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Αντλία αερίου CO2 (εμφυσητήρας)
Για να βλέπουμε επαρκώς το περιεχόμενο της κοιλιάς και της πυέλουκοιλότητα, η κοιλιά φουσκώνει με την εμφύσηση του CO2. Οι επεμβάσεις απαιτούν ένα αυτόματο ηλεκτρικό εμφυσητήρα που μπορεί να δώσει μέχρι 40 L αερίου ανά λεπτό. Ο εμφυσητήρα αντισταθμίζει τις αλλαγές στην ενδοκοιλιακή πίεση. Για να αποφευχθούν οι επιπλοκές όπως το υποδόριο εμφύσημα, η ενδοκοιλιακή πιέση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15 mm Hg.(Εικόνα 6) Οι ενδείξεις στην αντλία αφορούν την πίεση, την ροή και την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα.
Βελόνα Verres
Υπάρχουν μίας χρήσης καθώς και επαναχρησιμοποιήσιμες βελόνες Veress με εσωτερικό στειλεό και μία κοφτερή εξωτερική βελόνα. Μια πλευρική οπή σε αυτό το στειλεό επιτρέπει την είσοδο (CO2) αερίου. Χρησιμοποείται για την δημιουργία πνευμοπεριτοναίου. Πολλοί χρησιμοποιούν την βελόνα Veress για την δημιουργία πνευμοπεριτοναίου, κυρίως λόγω της προτίμησης και της άνεσης που νιωθουν με αυτήν την τεχνική. Ισχυρίζονται επίσης ότι μία αγγειακή ή άλλη βλάβη οργάνων θα είναι λιγότερο σοβαρή, με μικρότερης διαμέτρου μέσου. Ωστόσο, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η άμεση εισαγωγή του τροκάρ είναι μια ασφαλής εναλλακτική λύση για τη δημιουργία του πνευμοπεριτοναίου και έχει λιγότερες επιπλοκές, λιγότερο κόστος και επιτρέπει την ταχεία δημιουργία πνευμοπεριτοναίου. (Εικόνα 7) Άλλη μέθοδος είναι η ανοιχτή μέθοδος τύπου “Hasson”, που ανοίγουμε την κοιλιά με μια μικρή οπή στον ομφαλό όπως στην κλασσική χειρουργική.
Οργάνωση χειρουργείου (set-up)
Ένα οργανωμένο και άρτια εξοπλισμένο χειρουργείο, είναι απαραίτητo για την επιτυχή λαπαροσκόπηση. Η χειρουργική ομάδα και το προσωπικό τoυ χειρουργείου θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με τα εργαλεία και τις λειτουργίες τους. Κάθε όργανο ελέγχεται περιοδικά. Ψαλίδι,λαβίδες, τροκάρ, μανίκια τροκάρ, όπως και ο έλεγχος για ταλαιπωρημένες ή σπασμένες άκρες, ακόμη και αν είναι τα ίδια μέσα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας προηγούμενης επέμβασης. Πρέπει πριν από κάθε χειρουργείο κάθε ένα νέο εργαλείο που χρησιμοποιείται, πρέπει να έχει δοκιμαστεί από τον χειρουργό. Παρά το γεγονός ότι το συνολικό κόστος νοσηλείας μειώνεται από τη μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο, το κόστος του χειρουργείου είναι υψηλότερο για την επεμβατική λαπαροσκόπηση λόγω του υψηλότερου κόστους των εργαλείων. Χρησιμοποιούμε λοιπόν κατά προτίμηση πολλαπλών χρήσεων εργαλεία.
Η ομάδα αναισθησιολογίας και οι νοσοκόμες συντονίζουν την μεταφορά του ασθενούς πάνω στο χειρουργικό τραπέζι. Λειτουργικά χειρουργικά τραπέζια πρέπει να παρέχουν την 25 μοιρών “Trendelenburg” θέση απαραίτητη για το χειρουργείο. Μετά την επαγωγή της αναισθησίας ενδοτραχειακά, τα πόδια της ασθενούς τοποθετούνται σε αναβολείς τύπου “Allen” για να παρέχουν καλή υποστήριξη και σωστή θέση. Οι γλουτοί πρέπει να προεξέχουν μερικά εκατοστά από την άκρη του τραπεζιού να επιτρέψουν χειρισμούς της μήτρας με το χειριστή. Τα χέρια πρέπει πάντοτε να είναι κλειστά ώστε να επιτρέπουν τις κινήσεις των χειρουργών.
Μόλις η ασθενής τοποθετείται, πλένουμε την κοιλιά, το περίνεο, και τον κόλπο με ένα κατάλληλο βακτηριοκτόνο διάλυμα και ο καθετήρας τύπου “foley” εισάγεται στην κύστη. Μετά και ανάλογα την επέμβαση τοποθετείται ο χειριστής μήτρας.
